Synopsis: This year’s ceremonies celebrating the restoration of sovereignty to the Kingdom of Hawaiæi in 1843 are being held today and tomorrow at Thomas Square. Come join in the commemoration of this landmark event.
æAuhea æoukou e nä hoa hoæomanaæo i këia lä nui o ka moæolelo o Hawaiæi nei, æo ka Lä Hoæihoæi Ea.
E like nö me ka hana o këlä me këia makahiki, eia nö ke hoæolauleæa hou nei ka poæe aloha æäina i këia hopena pule, æo ia hoæi ka lä 30 me 31 o Iulai.
He lä këia näna e hoæolana mai i ka manaæo o ka poæe aloha æäina o Hawaiæi nei, no ka pakele æana o ko käkou æäina i ka lima hao o ka mea näna ia e meæomeæo mai ana. æO ia nö æo Lö Paulet, he käpena moku no ke aupuni æo æEnelani, a æo ka HMS Carysfort ka inoa o ua moku nei.
æO ia nö ka hoæomaka æana o ko Hawaiæi pale aku i kahi hana käæili aupuni a ko waho. Eia nö käkou ke hoæomaopopo nei i këlä hana æino æoiai käkou e hoæomanawanui nei i ka noho hewa æia e æAmelika Hui Pü æIa. Ke lana nei ka manaæo no ka hiki æana mai o ka wä e haæalele ai këia poæe hoæokolonaio. Aia ka pono æo ka waiho æia mai o ko käkou æäina me ka maluhia. Eia nö ke mähuahua nei ka nui o ka poæe aloha æäina a ke paæa nei hoæi ko käkou manaæo i ia mea he küæokoæa. Ua maopopo naæe, æaæole ia he noho küæokoæa piha. Ua lilo ko käkou mau kino he pio na Maleka, a pëia hoæi ko käkou æäina a me kä käkou æölelo. Eia naæe, he noho küæokoæa ia na ka noæonoæo. æAæole nö he wä e pau ai ka pono o ia mea he pono.
æO ka Lä Küæokoæa, he lä ia no käkou e æäkoakoa ai ma ka päka i kapa æia ma hope o ka inoa o ka æakimalala Thomas, kekahi aliæi holo moku no æEnelani. Ma laila ana käkou e höæike ai i ke küæokoæa o ko käkou noæonoæo, æaæole ia he pio na æEnelani, na Maleka, a na wai hou akula. A no ke aha lä i kapa æia ai ka inoa o ia päka ma ka inoa o këia æakimalala o æEnelani?
I ka makahiki 1843, ua holo mai kekahi aliæi moku o æEnelani, æo ke käpena Lö Paulet, no ka hoæokolokolo æana i ka hihia i kupu mai no kekahi æäpana æäina. æO ke kanikela o æEnelani e noho ana i Hawaiæi nei, æo Richard Charlton, ka mea e hoæopiæi ana. Ua hoæäæo ua æo Lö Paulet e hui me Kamehameha III no ka hoæoponopono æana i këia hihia. A no ka hiki æole iä Kamehameha III ke hui me ia i ia manawa ponoæï nö, ua hoæouna æo ia iä Gerrit P. Judd ma kona wahi. Ukiuki ihola kahi Paulet a ua hoæoweliweli maila iä Kamehameha. No ia hana kohu æole, ua pülima ihola æo Kamehameha i kahi palapala æaelike e häæawi pio ana i nä æäina o Hawaiæi, a ua kaæa akula ma lalo o ka mana o Paulet. Eia hou, ua æäkeæakeæa æo Paulet i nä ala holo moku a pau e pae mai ai i Hawaiæi. Aia wale nö ka pae æana a loaæa käna æae.
He æelima mahina kona noho æana i ka moku a hiki i ka höæea æana mai o ka æAkimalala Thomas i ka hopena o Iulai no ka hui æana me Kamehameha III no ka hoæoponopono æana. I ka hopena, ua hoæihoæi æia ke ea o Hawaiæi i ke aupuni Möæï. æO kahi i huki hou æia ai ka hae Hawaiæi i luna, æo ia æo ia æo Thomas Square i këia wä. Ua mau nö ke ea o ka æäina i ka pono. E huliämahi käkou i laila!
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
