Mahalo for supporting Honolulu Star-Advertiser. Enjoy this free story!
Synopsis: Hawaiian Independence Day has been replaced by Thanksgiving. Until independence is restored, there are not a whole lot of reasons to be grateful.
Aloha e nä hoa käkoæo i ke küæokoæa o këia æäina aloha o ka lähui. Ua hele nö paha a piha ka æöpü i ka æiæo pelehü, a me nä mea æai maæa mau like æole he nui e haupa æia ana i këia mau lä mua o ka wä makahiki. æO ia nö paha ke kumu e kapa æia nei këia lä nui æo ia ka Lä æAi Pelehü e kekahi poæe, a no kekahi poæe hoæi, æo ia ka Lä Hoæomaikaæi.
Ua maikaæi ka höæike æana i ka mahalo e kupu aæe ana ma loko mai o ka naæau. æO ia nö paha ke kumu i kapa æia ai i ka Lä Hoæomaikaæi. A æoiai, æo ka pelehü ka mea æai maæa mau ma ia lä, he küpono kona kapa æia æana i ka Lä æAi Pelehü. Eia hou mai kekahi kumu e küpono ai kona kapa æia i ka Lä æAi Pelehü, æo ia hoæi, inä e nänä pono æia ka moæolelo i hanohano ai ia lä, æaæole wahi kumu e manaæo ai i ka maikaæi. Ua æano æë ka hoæomaikaæi æana i ka hana mïæoi a ka poæe haole, ka poæe hoæi näna i æapakau i ka æäina o ka poæe æöiwi. He keu kä hoæi ka mahaæoi! I aha auaneæi ke kumu e mahalo ai i ia æano hana?
æO ka poæe æöiwi o Moku Honu, he poæe hele lanakila ia mai æö a æö o ko läkou æäina nui äkea. æAæole paha läkou i maæa i ka noho paæa ma hoæokahi wahi. I ka hele mai o ka poæe haole, ua höæauheæe æia ka poæe æöiwi. æO ia hoæi, æaæole nö i kau liæiliæi ma nä wahi mai æö a æö. æO ka hopena o ia höæauheæe æia, hele a noho pöhai ma kekahi mau lihi pepeiao o ia æäina i hoæokaæawale æia no läkou. He kohu hale paæahao ia i nele i ka hao æole. He mea anei ia æano nohona e hoæomaikaæi ai? Mahalo!
Ua æano æokoæa ka hana ma Hawaiæi nei. Ua hele mai ka haole a höæike manawaleæa maila i kona mau æike, he æike hoæi e naæauao ai kahi poæe naæaupö. æO ka heluhelu æoe a me ke käkau, æo ka hoæomana æoe i ke Akua maoli, æo ka hoæähu kälä, a me ka waiwai hoæi o ke kälä ma ke küæai æana i ka æäina. E æole ko läkou lokomaikäi, puka aku käkou i ke ao mälamalama. Hü ka mahalo!
A i ka wä i hoæokahuli æia ai ke aupuni Möæï, ua noho ko käkou mau küpuna ma lalo o ka mana o kekahi haole nona ka moku kaua e kü ana i ke awa æo Mämala me ke kia mai o käna mau pükuniahi i ke külanakauhale, hoæouna æia maila kekahi haole no ka hoæoponopono æana i ia pilikia. Mahalo mau a mau!
Na ka haole i hoæihoæi mai i ke ea o ka æäina, ke ea hoæi i käæaili æia mai e ka haole. Kupanaha! A hala mai he mau mahina æeono, ua mahalo æia ke külana küæokoæa o Hawaiæi nei e æEnelani läua me Palani. Ma ia manawa mai, ua kapa æia ka lä 28 o Nowemapa, æo ia ka Lä Küæokoæa. Aia hoæi ko käkou küæokoæa a æae mai nä lähui æë aæe. Mahalo! Ua hoæomanaæo paæa æia ka Lä Küæokoæa no kanalima makahiki, a hiki i ka hoæokahuli æia mai o Hawaiæi e kekahi poæe kumakaia me ke käkoæo o æAmelika Hui Pü æIa. æO ia ka wä i pau ai kona hoæomanaæo æia æana a hoæomaka æia ai hoæi ka hoæomanaæo æia o ka Lä Hoæomaikaæi. Mahalo?
æAuhea æoukou e nä makamaka heluhelu. He kumu ko käkou e hoæomaikaæi ai i ia mau hana? Noæu iho, e akahele käkou. Ua eo ka Lä Küæokoæa i ka Lä æAi Pelehü a ma waho aæe o ka æono o ka pelehü, æaæole nui nä mea e mahalo ai.
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.
80