Synopsis: A recent court ruling will make gambling on election results legal. This could result in actions tantamount to buying an election.

Aloha mai nö käkou e nä hoa koho päloka ma lalo o ka mana o æAmelika. æO au pü kekahi e koho ana me æoukou, i loko nö o koæu küæë æana i ka noho hoæokolonaio æia mai e æAmelika Hui Pü æIa. E noke ana nö au i ke koho a kü æokoæa maoli nö ka æäina, a kü hoæi kuæu lähui kanaka i ka moku. Iä käkou naæe e hoæomanawanui nei i ka noho kolonaio æia mai, ke æike nei i kekahi mau hana kohu æole i loko o ke koho päloka æana. æO ia hoæi, æo ka höæole æana æo kekahi moho i kona eo æana he æehä makahiki aku nei, æaæohe wahi poina. Ua hoæohaunaele kekahi poæe puni wale i kä ia ala æölelo no ka hana kolohe a kona mau hoa paio ma loko o ia koho æana, a ua hoæouka kaua läkou ma ke kapikala o æAmelika. He mea ia e hilahila ai ka poæe æAmelika a hapa mai ai ka hanohano o ia mea he “aupuni a ka lehulehu”. æO ka hilahila naæe o ka hilahila, æo ia ka lilo hou æana o ia kaæaka kü i ka hewa, i moho no ke koho päloka hou æana i këia mahina aæe e hiki koke mai ana. He keu kä hoæi æo ia ala a ka hilahila æole!

I loko nö o ke æano külanalana o ua aupuni hoæopunipuni nei, æo ia mau nö kona kaena æana i kona külana poæokela. A no ia mea, he küpono ko läkou naæi æana i ka pono o käkou Hawaiæi. I loko nö o ia manaæo hühewa o läkou lä, e mau ana naæe koæu manaæo e koho päloka i këia mahina aæe. Maliæa o lilo kekahi o ia mau moho æelua i mea aloha no Hawaiæi nei, a e hoæihoæi mai æo ia i ke ea o ko käkou æäina. Inä nö pëlä, e kaha ana nö au i ko ia ala pahu ma luna o ka päloka! æO ka æoiaæiæo, e ka makamaka, æaæohe mea o läua e lana ai kuæu manaæo. Noæu iho, ua æoi loa aku æo Harris ma mua o Trump, akä, i ka noæonoæo æana iä läua, he piholo wale nö koæu manaæo i ke küæokoæa. Eia hou, æakahi nö au a heluhelu i kekahi moæolelo nühou no ka æae æana o æAmelika i ka lehulehu e piliwaiwai pili i këia koho päloka æana, no ka moho e kü ai i ka moku. Auë nö kä hoæi ë! Ua pilikia loa ko läkou mau loina koho päloka, a oki loa ke komo æana o ka piliwaiwai i loko o ia hana.

æEä, e ka makamaka heluhelu, æaæohe oæu küæë i ia hana æo ka piliwaiwai. Aia nö ia i këlä kanaka këia kanaka. Ua pilikia naæe ka piliwaiwai pili politika, no ka mea, æo ia mea he koho päloka æana, he pono ia no nä känaka a pau o ke kaiaulu, æaæole wale nö no ke kanaka waiwai. He nui nö paha ka poæe küæëæë i ia hana he piliwaiwai, a he nui hoæi ka poæe i lawa æole kä läkou kälä e pili wale aku ai. He kaena mau æo æAmelika no ka mälama æana i aupuni no ka lehulehu, æaæole wale nö no ke kanaka waiwai. He päloka ko këlä kanaka këia kanaka i mea e kaulike ai ka pono o nä känaka a pau. Ma ka piliwaiwai æana naæe, e æike æia ana ka nui o ka poæe e käkoæo ana i kekahi moho ma mua o ka poæe näna e käkoæo i kona hoa paio, ma muli o ka nui o ke kälä a läkou e pili ai no kona lanakila æana. Maliæa o lilo ia i mea e holo ai ka manaæo o ka mea känalua. Inä æo ka loaæa mai o ke kälä kona kumu e koho päloka ai, kohu mea lä, ua küæai æia këlä päloka.

Ua hoæäæo ke Commodity Futures Trading Commission (CFTC) e küæë i ia hana, eia naæe, ua hoæoholo aæe nei kahi hale hoæokolokolo ma Wakinekona D.C. e käkoæo i ka piliwaiwai æana. æOiai he hoæokahi wale nö mahina i koe ma mua o ke koho päloka æana, æaæole paha e lawa ka manawa e hoæololi hou ai i ia hoæoholo æana. æO ka hopena hoæi, e nui ana paha ke kälä e lilo ana i ka hoæolalelale i nä känaka känalua e koho i kekahi moho ma mua o kekahi. E pili ana paha këia känäwai i ke koho æana i ka pelekikena kekahi. Koe aku ia.

———

E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> kwong@hawaii.edu

>> rsolis@hawaii.edu

a i ‘ole ia, ma ke kelepona:

>> 808-956-2627 (Laiana)

>> 808-956-2627 (Kekeha)

This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.