Synopsis: The Social Security Administration might make it harder to access benefits in order to reduce operational costs.
Aloha mai nö e nä makaæäinana o æAmelika, a me ka poæe e noho pio nei ma lalo o ko æAmelika hoæokolonaio wale æana mai. I loko o këlä mau pule helu wale i kaæahope aku nei, ua lawa nö paha nä moæolelo nühou e pili ana i nä hana kohu æole a kahi Trump, a me ka poæe e huli aæe nei ka lima palupalu ma lalo aæe o ko ia ala laho. Ähea hoæi e pau ai ke kupu æana mai o kä läkou mau hana kohu æole? Eia nö kahi Trump ke kü lä i ka moku. Eia nö hoæi läkou ke käkoæo nei iä ia. Kohu mea lä, æaæohe wahi palena o ka häpai laho. Aia ka mana iä Trump, a i loko nö o käna mau hana e pilikia ai läkou, ua mau nö ka huli æana o ko läkou mau lima i luna. A no ke aha läkou e hana ai pëlä? He hilinaæi maoli aku nö paha i ko ia ala alakaæi æana, a he hoæopili meaæai wale nö paha? He kupanaha o nä kupanaha!
Ma waena mai o kä ia ala mau hana kohu æole, ua puka mai nei kahi nïnau no ka Social Security Administration. æO ia hoæi ka æoihana näna e æohi i kauwahi kenikeni mai loko mai o këlä me këia kälä e loaæa mai ana iä käkou limahana. I kälä ia e kökua ai i ka poæe kanikoæo i hoæomaha loa, ka poæe näwaliwali o ke kino a o ka manaæo paha, nä keiki æöpio i hala aku kekahi makua, a pëlä aku nö. Ma mua naæe o ko käkou luæu æana i loko o ia kai, maikaæi paha ka haku æana i hua æölelo Hawaiæi no ia hui. Eia au ke manaæo nei i ke kapa æana iä ia i ke Keæena Mälama Nohona Lähui. He manaæo maikaæi ka mälama æana a ke aupuni i këia æano hui, no ka mea, aia ka pono æo ka nänä æana i ka hoa kanaka o kipa hewa ke aloha i ka æïlio. Pehea lä ke æano o ke kanaka näna e hulikua i kona hoa kanaka? E aho kona hoæomaopopo æana i kona pömaikaæi. æO ia paæa mau nö o kona kino a me ka noæonoæo. æAæole pëlä kona hoa kanaka.
Eia ka mea æäpiki. æO kekahi päkeneka o ka uku a ka poæe e hana nei i këia manawa, ko käkou manawa hoæi, eia ke æohi æia nei no ka uku æana i nä æelemäkule a me nä hapauea o ka hanauna i hala. Pëia hoæi ke kälä a ka poæe e hana ana ma këia hope aku. æO ke kälä a läkou e uku ai me ka æauhau, æo ia ana ke kälä e uku æia mai ana iä käkou i ko käkou wä e hoæomaha loa ai. A pëlä aku nö i këia hanauna aæe a me ia hanauna aku. He mea maikaæi nö paha ia inä e mau aku ana nä hanauna kanaka pëlä. æAæole naæe käkou æike i ke æano o ka wä e hiki mai ana, a no laila, inä e hoæopau æia këia hana a ke Keæena Mälama Nohona Lähui, e hoka ana ka hanauna hope. æAæohe wahi kökua e loaæa ana iä läkou.
æO ka pilikia, æoi aku ka nui o ke kälä e uku æia nei ma mua o ke kälä e æohi æia nei. Wahi a kekahi poæe, ua lawa ka waihona kälä i këia manawa e mälama ai i ka polokalamu no æumi koe makahiki. A hala ia mau makahiki æumi, æaæole e lawa ana ke kälä e uku piha ai i ka poæe e uku æia ai. æO ka hapanui hoæi, æo ia nö ka poæe i hana no nä makahiki he kanahä kümälima a æoi. Eia nö ke manaæo nei ke aupuni a Trump ë æo ka hana æäpuka ka mea e emi nei ke kälä a ke Keæena Mälama Nohona Lähui, a no laila, aia ka pono æo ka höæalo æana i ke kelepona ma ka lawelawe æana i nä hana a ia keæena. Halahü kä paha ia manaæo. Eia ke kuhi æia nei he $100 miliona ke lilo nei i ka poæe æäpuka i këlä me këia makahiki, a he nui æiæo nö këlä! Eia naæe, he $1.6 kiliona ke uku æia nei i këlä me këia makahiki. Maikaæi paha ka hopu æana i ka poæe e æaihue nei i ia mau kälä, eia naæe, he makehewa nö paha ia, no ka mea, e æoi aku ana paha ke kälä e uku æia no ka hopu æana ma mua o ke kälä e lilo ana.
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 808-956-2627 (Laiana)
>> 808-956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.
