Synopsis: The protest in North Dakota against building a 1,170-mile oil pipeline is just one more example of man’s disregard for the life of the land and for the well-being of the original peoples of the land.
æAuhea æoukou e nä hoa kanaka o ka honua e noho nei ma ko käkou mau wahi kuläiwi ponoæï.
æAæole nö a he lua e like ai, a aia nö hoæi ka pono æo ka mälama maikaæi æana i ka mea loaæa.
Ua kuæi mai nei ka lono mai Dakota æÄkau mai no ka huliämahi æana o ka poæe æöiwi o Moku Honu, ka poæe Sioux hoæi, a me nä lähui æöiwi æë aæe he nui wale ma ia mau wahi a puni, a pau pü nö hoæi me kekahi poæe hou aku näna e menemene nei i ke ola o ko käkou honua aloha. Eia nö läkou ke küæëæë nei i ka puæe æia o ka æäina ma o ke kanu æia mai o kahi paipu mänoanoa a löæihi hoæi ma loko o ua æäina nei, a ma kahi kokoke hoæi i ko läkou wahi noho, æo ka Standing Rock Reservation. A æo ka mea æäpiki, e holo ana këlä paipu ma lalo o ka lokowai o Oahe, ma lalo hoæi o ko läkou wahi mau e ukuhi ai i ka wai inu. A æo ka æäpiki o nä æäpiki, ua hoæopüæä æia maila e nä haole a waiho wale æia ma loko o ia wahi e kapa æia nei he “reservation.”.
Pau ko läkou hele lanakila æana ma luna o ko läkou æäina ponoæï e like nö me ka hana i kuluma i ko läkou poæe küpuna.
Wahi a këlä hui hoæomoe paipu, æo ka Energy Transfer Partners, ua æäpono æia nä palapala a pau e pono ai ka æaæako æana aku i ka hana. æAæole naæe i nänä pono æia ka hopena o ia hana, a eia ke namunamu æia nei ka æäpono wale æia o këia hana e nä æenekia o ka püæali koa (Army Corps of Engineers). æAæole këia æo ka manawa mua. He mau paipu æë aæe kekahi i æäpono æia me ka nänä æole æana i ka hopena o ka æäina.
æO këia paipu, ua hoæolala mua æia kona kükulu æia æana ma kahi kokoke i ke külanakauhale æo Bismarck kahi e noho nei ka poæe küæonoæono. A no ia kumu, ua hoæoneæe æia aku ma nä æäina laæa o ka poæe æöiwi.
A no ke aha lä? Ua kuæihë nö paha i ke kaupale mai a ka poæe waiwai a ua wiwo æole i ka mïæoi aku ma ka æäina o ka poæe æöiwi? Koe aku ia.
Ua æike æia nö këia æano hana mahaæoi a poholalo hoæi ma ko Hawaiæi nei pae æäina. æO ke kükulu æana i ka æohe nänä nunui ma luna o Mauna Kea, me ka nänä æole æia o ka manaæo küæë o kekahi poæe æöiwi, a me ka nänä æole hoæi i ka hopena o ka æäina, æaæohe wehena i laila. A eia ke æano wahaheæe o ia mau hanana. Ke æölelo nei ka poæe käkoæo kükulu he mea ia hana e mähuahua ai nä æoihana a komo ai hoæi kahi kenikeni i ka päkeke, a he mea e pono ai nä känaka a pau o ka honua. Pëlä paha, æaæole paha. Ua maopopo naæe ma Dakota æÄkau, he nui ke kumuküæai no ke kükulu æana.
Ma kahi o ka $3.7 biliona (inä pololei këlä heluna). Eia naæe, e komo ana ke kälä i nä päkeke o ka poæe kükulu, æo ia hoæi ka Energy Transfer Partners, a me ka poæe näna i hai iä läkou. æO ka poæe æöiwi naæe, he noho nele ko läkou hopena!
Ähea e pau ai ka hana æino æia o ka æäina? E hiki mai ana ka wä e pau ai ka waiwai o ia mea he æaila, a pau pü nö me ka pono o ia paipu. æAæohe wai e ola ai.
———
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2627 (Kekeha)