Synopsis: No. 45 is not as worried about losing his money, his position, or his freedom, as he is about being irrelevant. He only has time for his supporters as long as they serve to maintain that relevance. Don’t say his name!
Aloha mai nö käua e ka makamaka. Ma hea æoe i ka P3 o këlä pule aku nei? æO au, ua paæa ka lemu i loko o kahi noho höæoluæolu i mua pono o ke kïwï me ka nänä hoæonanea æana aku i ka paio æölelo a ka poæe luna makaæäinana o æAmelika a me ke koho päloka æana hoæi no ka höæähewa æana aku i kahi Pelekikena æülala poæo nui o ua aupuni lä. æOiai nä koho e helu æia ana, ua wänana ka poæe kükala nühou a me ko läkou poæe loea politika, e holo ana nä æae a e piholo ana nä æole. E mälama æia ana ka höæike o nä koho ma o ke kaæina pïæäpä o nä mokuæäina. A höæea maila i ka mokuæäina æo Arizona, kü aæela nö kauwahi lepupalika no ke küæë æana i ka helu. æAæole nö a he wä, æo ka ulu maila nö ia o kekahi haunaele e hahana ana i waho o ka Hale Kapikala. He püæiwa mai hoæi kau! Eia kä, ua höæeuæeu æia e kahi kaæaka æülala i helu wale æia kona mau lä e koe ana ma ke külana pelekikena.
Ma mua o ka haunaele, ua mälama æia kahi häläwai höæeuæeu ma waho aæe o ka Hale Keæokeæo a ma laila i kü ai kahi poæo kihikihi i ka haæi æölelo i mua o kona poæe käkoæo. æO ia kekahi mea i höæike æia ma luna o ke kïwï, a iaæu e nänä ana, kupu maila i loko oæu kauwahi manaæo no ke æano o ko ia ala nänä æana. æO ia hoæi, i loko o ka nui o ko ia ala höæike æia mai ma nä polokalamu kïwï, a me ke kupu mai o ka ukiuki i loko o kuæu naæau i ka æike aku i kona helehelena, æaæole i maopopo ke kumu i ukiuki ai. He kuhi wale nö koæu.
æO ke kükulu manaæo ma ka haæi æölelo, æaæohe wahi æano o ke akamai. He kohu kamaliæi æike æole i ka helu pö ke külana mäkaukau. æO ia nö paha ke kumu e paæa ai ke kuhihewa o ko ia ala poæe käkoæo ë he hoa like æo ia no läkou. He halahü wale aku naæe këlä æano manaæo. æO ka æoiaæiæo, he küæonoæono kona hänai æia æana. æAæohe wahi mea i nele ai! Iä läkou lä e hoæomanawanui nei i ka noho nele, ke hoæokamalani æia nei kahi poæo kihikihi. I hoæounauna æia aku läkou e lawelawe i ka hana nui, æo ke küæëæë, a ia ala i kuæihë ai a i hoæi aku ai nö naæe i kona hale aliæi e nänä ai ma ke kïwï.
æAæole nö paha e hihi. æO kaæu e hoæohalahala nei, æo ia ke æano poæo kihikihi, ka hiö æana hoæi o ke poæo i ka æaoæao i ka wä e puka ana ka haæi æölelo. He hiö aku nö ia me ka hïkaæa pü æana i hope, me he lä, he kaæaka hoæokano e noho hoæohaku ana ma luna o ka poæe æimi haku. No ke aha lä e häpai æia ai ko ia ala laho? æAæohe wahi uku e pänaæi æia mai. Eia nö ke kupu nei ka manaæo hoæohuoi i loko oæu ë æaæole këia he ake kälä a he puni hanohano paha. He hoæokae æili naæe ke kumu. Ke kau nei ko läkou manaæo no ko ia ala paipai æana i ka hoæokae æili. Eia naæe ka mea æäpiki. æAæohe wahi nänä æia o ko läkou pono, pehea lä hoæi ke æano kohu æole. Mea æole läkou. Mea æole hoæi nä känaka a pau. Nänä wale æo ia i kona pono iho!
Ua ahuwale kona æano he ake hanohano. E like me kaæu i æölelo aku ai i këlä pule aku nei, æo ka hopena koæikoæi loa, äna e makaæu loa ai, æo ia nö ke emi æana o kona kaulana, ka hoæopuka ‘ole æia o kona inoa, a me ka nalo æana o kona moæolelo i loko o ke au o ka poina!
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 956-2627 (Laiana)
>> 956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.