Column: Mai holoi i nā lole a pau. E mālama i ka wai

Synopsis: It is not necessary to wash clothes every time they are worn. If they don’t smell, just hang them out so that you can wear them again. This will help to conserve water.

He au hou këia a ke loli nei nä hana maæamau a käkou känaka. æAæole paha e hoæomaopopo æia këia loli æana, no ka mea, he loli liæiliæi loa ia a e hele koke nö käkou a maæa i ka mea hou. æAæole nö a he wä, e lilo ia i mea maæa mau – me ko käkou hoæomaopopo æole æana iho. æO ka holoi lole kekahi laæana maikaæi. Maæa loa nö käkou i ia hana, no ka mea, he hana e lawelawe pinepine æia. Inä he æano mïkini hou, he æano kopa hou, he æano lole hou, a he aha hou akula, hele nö ko käkou maka a maæa i ka æike aku. Eia naæe ka mea æäpiki, ke hui käkou me nä malihini no ka æäina æë mai, he æokoæa ko läkou kuanaæike a æokoæa hoæi ko käkou. A lilo ia æokoæa i haæawina e paæa ai kahi æike hou iä käkou. Pömaikaæi æiæo nö käkou känaka i ka hui malihini æana, a æo ia ihola nö ke kumu e käkau æia nei këia wahi æatikala.

æO Ivy me Jenine Kahukiwa kekahi mau hoa kanaka maoli. No Aotearoa läua a eia nö ua æau mai i ke kai loa no ke kipa æana mai iä käkou ma Hawaiæi nei. A i ka noho pü æana mai me mäkou i këia pule, nui ke kükahekahe æana no nä æano kumuhana like æole. I kekahi lä, æoiai e æaki ana i ka palu, loloiähili akula ia kamaæilio æana a höæea i ka holoi lole. Kainö he like a like ke æano o ka hana ma nä æäina mea mïkini holoi lole a pau, pehea lä ke æano o ke aniau. æAæole kä! Wahi a Ivy mä läua me Jenine, æokoæa ka holoi æana i nä lole i pilopilo æole i ka hou a æokoæa nä lole i lepo i ka lepo, ka æaila, nä mea æai, a me ia mea aku ia mea aku. æO ia mau lole i lepo, pehea ka pilopilo a me ka æole, he holoi æia nö. æO nä lole pelekunu, inä e pilopilo, e holoi pü æia me nä lole lepo. Inä naæe æaæole e pilopilo a æaæole pelekunu, æaæohe kumu e holoi ai. Wahi a läua, i kekahi manawa, æaæohe pilopilo o nä lole i maæü i ke kahe æana o ka hou, a no laila, æaæole nö e holoi æia. He kaulaæi wale æia naæe me ke komo hou aku i kekahi lä aku. A no ka hapa mai o ko läkou holoi æia, pëlä e mau ai kona pono a mälama æia ai ka wai.

æOiai he æäina anu æo Aotearoa i nä mahina hoæoilo, ua hapa mai ke kahe æana o ka hou, a æo ka lole i hana æia me ka hulu hipa, æo ia ka æoi. Pëlä e pale ai i ia anu. Ua hapa mai ka nui o ka polopolona o nä lole hulu hipa ma mua o ka lole i hana æia me nä mea i haku wale æia. Pëia pü hoæi me nä lole i hana æia me ka pulupulu. æO ka hulu hipa a me ka pulupulu, e komo nö ke ea i loko, a e puka hoæi i waho. Pëlä e hanu ai ka lole. æAæole nö e paæa ke ea pilopilo o ka hou i loko o ka lole. æO ia ke kumu e lawa ai ke kaulaæi æia o ia mau lole me ka höæalo i ka holoi æana. I mea e pono ai ka æaæahu hou æia me ka holoi æole æia. I mea hoæi këia e pono ai ka mälama æana i ka wai.

Ua æano püæiwa au, no ka mea, ma ko mäkou hale, he holoi pü æia nä lole pilopilo me nä lole lepo, a he hana pinepine æia nö. æAæole nö i nänä pono æia ka waiwai o ka wai. æO Ivy mä naæe, i këia mau lä, eia nö kona kaiäulu ke æike nei i ko läkou æano hoæomäunauna wai. I ka lä 14 aku nei o Pepeluali, 2023, ua hao mai kahi makani pähili i kapa æia æo Gabrielle. Ua lilo ia i mea e loli ai ko läkou hoæohana æana i ka wai. Aia ka pono æo ka hoæohana akamai æana i ka wai, i mea hoæi e pono ai ko läkou kaiäulu liæiliæi. Ma hope mai o ia pöæino, ua mäæamaæama mai kahi manaæo ma waena mai o nä lälä, æo ia hoæi, aia ka pono æo ka noke mau æana i ka mälama wai. æEä, e ka makamaka, pehea käkou ma Hawaiæi nei? Inä æaæohe wai, æaæohe ola!

E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> kwong@hawaii.edu

>> rsolis@hawaii.edu

a i ‘ole ia, ma ke kelepona:

>> 808-956-2627 (Laiana)

>> 808-956-2627 (Kekeha)

This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.