Synopsis: The annual Merrie Monarch Festival is on for the week of April 12. With COVID-19 restrictions lifted for the 60th anniversary celebration, Hilo is the place to be for hula enthusiasts from across Hawaiæi.

æAuhea æoukou e nä makamaka heluhelu mai Hawaiæi nui o Keawe a hiki loa aku i Niæihau o Kahelelani, me käkou ka welina o ke aloha. I ka makahiki 1963 i hoæokumu æia ai ka hoæokükü hula hanohano o Ko Hawaiæi Pae æäina. He æaha ia e hoæohanohano ai i ko käkou poæe küpuna a e höæike ai he lehulehu a manomano ka æikena a ka Hawaiæi. I këia mau lä, ke mälama æia nei këia hoæokükü kaulana ma lalo o ka malu o ka luna hoæolaukaæi æo æAnakë Luana Kawelu me ona mau limahana o ka Merrie Monarch Festival. Ua ili maila këia hana mai kona makuahine, æo æAnakë Dottie Thompson, me kona kökoæolua æo æAnakala George Naæope. Ma ia hoæokükü e æike ai käkou i ka hula kau i ka hano e moæolelo ana no nä æäina, nä wahi pana, a me ka poæe o ua mau wahi.

Piha æeu ana ka lähui holoæokoæa i këia makahiki, no ka mea, he makahiki nui ia no ka Mele Manaka, a no nä kumu hoæi he æelua. æAkahi, æo ka hopena a ka maæi ahulau COVID-19, hoæokaæawale æia käkou no æelua makahiki. I kona laha æana, æo ke käpae æia akula nö ia o nä hanana a pau loa. æO ka hopena, æaæole i mälama æia ka Mele Manaka i ka MH 2020, a i ka MH 2021, ua hoæolaha wale æia nö ma o ke kïwï. Ua æae æia i këlä makahiki aku nei, ke komo kino æana o kekahi hapalua o ke anaina. æO ka noho kaæawale æana a me ke komo æana i ka pale ihu nä koina. I këia makahiki naæe, ua æae æia ke anaina holoæokoæa e komo i loko e nänä ai i ka hoæokükü. æO ka lua o ke kumu, ua piha kanaono makahiki o ka Mele Manaka, a he mea nui ia e hoæolauleæa ai!

No laila, hoæomaka ka Mele Manaka i ka lä 12 o æApelila a e pau ana i ka lä 15 o ia mahina nö. æO kekahi pömaikaæi o këia æaha hula nui, æo ka æäkoakoa pü mai ia o nä hälau, nä kumu, a me nä æölapa hula no nä kihi like æole o ko käkou mau mokupuni, i mea e hula ai i ke kahua like. æIke æia ana nö nä moho o këlä me këia æäina, a pëlä pü hoæi me nä mele a me nä moæolelo o nä pana kinikini o ko käkou one hänau. Eia iho ka æike no nä hanana nui o ka pule ma Edith Kanakaæole Stadium:

Nä Höæike: P3, 4/12, 2023, i ka hola 6:00 ahiahi.

Hoæokükü Miki Aloha Hula: P4, 4/13/2023, i ka hola 6:00 ahiahi. E höæike päkahi ana nä moho i ke oli, ka hula kahiko, a me ka hula æauana.

Hula Kahiko: P5, 4/14/2023, i ka hola 6:00 ahiahi. Höæike nä hälau hula i nä hula kahiko.

Hula æAuana, Häæawi Makana: P6, 4/15/2023, i ka hola 6:00 ahiahi. Höæike nä hälau i nä hula æauana. Ma hope, e mälama æia ana ka höæike haæawina makana no nä mea lanakila a pau.

Nui nä hanana like æole o ia pule e komo ai i ka hoæolauleæa no ia mea æo ka hula. He leo mahalo këia i nä limahana hana nui e hoæomäkaukau nei i nä pono like æole e leæa ai käkou. He leo hoæomaikaæi këia i nä æohana hälau hula e paæa mau ana ka manaæo i ka æikena o ko käkou poæe küpuna. He leo aloha këia i ko Hilo no ka hoæokipa pumehana helu æekahi i ka poæe æöiwi o ko Hawaiæi pae æäina, a me nä malihini luana i ka æikena a ka Hawaiæi. No laila e nä makamaka heluhelu, e æaæahu i ka lole aloha, e hoæokähiko mai i nä pua, a e kia ka manaæo i këia hoæokükü hula hanohano o Ko Hawaiæi Pae æäina. Mai Hawaiæi nui o Keawe a hiki loa aku i Niæihau o Kahelelani, e leæa käkou i ka makahiki kanaono o ka Mele Manaka!

E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> kwong@hawaii.edu

>> rsolis@hawaii.edu

a i ‘ole ia, ma ke kelepona:

>> 808-956-2627 (Laiana)

>> 808-956-2627 (Kekeha)

This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.