Synopsis: Despite the human suffering in Lahaina, internet influencers are making insensitive jokes about the recent fires. How does one, or several thousand for that matter, find humor there?
Aloha mai e nä hoa heluhelu. I këlä pule aku nei, ua käkau æia kahi moæolelo no ka hopena a ke ahi e hölapu ana ma Lahaina a ma kauwahi æäina o Maui. He moæolelo hoæomänaæonaæo kä hoæi ia, a ua like hoæi ka hopena me ka hopena a ka wai hälana ma Aotearoa i Pepeluali aæe nei. Nui loa ka pohö, æaæole nö a lohe mai i ke aæo. Ua pau ko Hawaiæi nei i ke ahi a ua pau ko Aotearoa lä i ka wai. Noæu iho, he mau hopena küpilikiæi nö këia i kupu mai ma muli o ka hopena o ka hoæomähanahana æia mai o ko käkou honua. I hewa hoæi iä wai? æAæole paha e hihi. Na käkou nö käkou e hoæoponopono aæe.
Aloha nö ka poæe i hoæomanawanui i ia hanana hoæoweliweli ma Maui. Eia nö läkou ke noho nei me ka hoæomanawanui i ka nele a me ka hune. Mahalo wale nö ka nui lehulehu i æaæako mai i ke kökua ma o ka hoæouna æana aku i nä ö e lako ai ka huakaæi o këia hope aku. æO ka mälama i ka hoa kanaka, he mea ia e lana ai ka manaæo o käkou a pau. Ua maopopo naæe, æoiai nä lä, nä pule, nä mahina, a me nä makahiki e hala aku ana, e hapa mai ana hoæi ka nui o ke kamaæilio æia o ka hihia o neæi nei, a i æole ia, e kupu mai ana paha kekahi hihia hou ma ka æäina æë, a huli aku ka häkilo æana o ko ka honua i laila. No Maui, e hapa mai ana paha ka nui o ke kökua e höæea mai ana. Ma ka lohe æana naæe i ka æölelo a kekahi poæe o Maui, e kü ikaika ana läkou a e kükulu hou ana i ko läkou mau kaiäulu. Wiwo æole hoæi!
Hana nui ka hoæolana æana i ka manaæo o ka poæe e lanaau ana i ke kai hohonu. I ka wä o këia käkau æana, he 111 känaka i make, a he 1000 a æoi aku, eia ke æimi æia nei. He mau kaukani paha holoholona i make a i holo aku paha a nalo. He nui æino hoæi nä hale noho, nä hale küæai, nä hale hana, nä kaæa, nä waæapä, nä laæaläæau, a me ia mea aku ia mea aku i pau i ke ahi. Eia nö hoæi kekahi poæe mälama kumuläæau ke hoæäæo nei e hoæöla i ke kumu paniana nunui kaulana o Lahaina. Lana hoæi ka manaæo i ka hoæomanawanui æana o ko Maui a me ke kulia hoæi i ka pono. æAohe wahi manaæo o ka häæawi pio!
A i loko nö o këia wä e æimi nei ko Maui i ka pono, eia nö kekahi poæe alualu kaæa pöulia a poæe hoæopili meaæai hoæi ke hanu kälä nei ma o ke küæai æana i ka æäina a me nä mea paha i kükulu æia ma luna ona. æO ka poæe kamaæäina naæe o Maui, æaæole nö läkou e haæalele a e küæai aku paha i ko läkou mau æäina i nä hui æinikua a me nä poæe æimi kälä hoæopukapuka. Eia kä hoæi kekahi poæe kohu æole ke hana æino nei i ko Maui ma o ka TikTok. Nui æino ka poæe ma ia paena külelepaho e höæike mai ana i kekahi kiæi o ka pai pika i hele a päpaæa i ke ahi. E hoæomeamea kaumaha ana läkou no ka päpaæa o kä läkou pika “Hawaiian”. He mau kaæaka paha ia e külia ana i ke külana hoæomäkeæaka. Eia naæe, he hölona läkou, a he hoæopilipili wale kekahi i kekahi. æAæohe wahi nänä i ka pono o ko läkou mau hoa kanaka. He mau kaukani mau känaka hou aku i “like” (käkoæo) aku i ia kiæi a me nä lepe æölelo kohu æole i käpili æia ma laila. E hoæi aku ia mea i kona kahu!
Noæu iho, e nänä käkou i ka pono. Mai nänä i nä hana kohu æole. E hoæi ana nö ia i kona kahu, no ka mea, wahi a Kapihe, e hiki mai ana ka wä e iho ai æo luna a e piæi hou ai æo lalo. He lana nö hoæi ka manaæo o koæu lähui kanaka! æAæohe wä e häæawi pio ai!
E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
>> kwong@hawaii.edu
>> rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
>> 808-956-2627 (Laiana)
>> 808-956-2627 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.
