Synopsis: This article provides some new Hawaiæi centric songs that we can sing to our keiki instead of foreign nursery rhymes and lullabies.

I koæu wä kamaliæi, ua lohe nui æia nä mele keiki no ka æäina æë, a he mau mele i paæa a hiki i këia wä, i koæu wä makua hoæi. æO ia nä mele haole kaulana e laæa me, London Bridge, Jack and Jill, Twinkle Twinkle Little Star, Three Blind Mice, a ia mele aku, ia mele aku. æAæohe naæe æike æia ka pili o këia mau mele i ko käkou æäina nei. I mea e hoæomau ai i ka æike o këia æäina i nä hanauna hou, ua hoæomaka ka haku hou æana i kekahi mau mele keiki. A he paipai këia iä æoukou no ka hoæomau æana i këia hana, i naæauao ai nä kamaliæi i ka æike o këia pae æäina.

Ua küpinaæi ka æölelo a nä küpuna, “Ike ia kekahi kanaka no kekahi lahui ma kana olelo,” a pololei nö hoæi paha ia. Akä, æaæole nö paha e ola æiæo ka mauli o nä känaka ma ka unuhi wale æana i nä mele keiki o ka æäina æë me ka hïmeni æia ma o ka æölelo Hawaiæi. E aho naæe ka haku æana i nä mele keiki i pili i nä moæolelo o këia pae æäina. æAæole nö paha e æapoæia ka manaæo nui o ia mau mele ma ka lohe mua æana a nä keiki, akä, e mälama æia ana nä huaæölelo no kekahi wä, a i ka hïmeni pinepine æana, æaæole e malihini loa nä pepeiao o nä känaka i ka æike Hawaiæi.

æEhä mele i pähola æia ma lalo nei. Pili ka mua i ka æoæopu, kekahi iæa kaulana i ka nohona Hawaiæi. æO ka lua o ke mele, he mele hoæoluluhi kamaiki, a ua pili nö i ka æiwa. Mälama æia kekahi mau huaæölelo pili i ka æiwa ma ia mele, a hoæolauna æia ka “Sandman” o ka lähui nei, æo ia nö æo Niolopua. A æo ke kolu o ke mele, he mele pili i ka moæolelo o Keakaokü me käna huakaæi i Känehunamoku. Ma ia moæolelo, ua haæalele kona waæa iä Mökapu, Oæahu a holo no ka pae hökü æo Kauæöpae e piæi ana ma ka Hikina. Ma ka pae æana o Keakaokü i Känehunamoku, ua püæiwa ihola; he manu ka poæe a pau ma luna o ka moku. æO ke aliæi o Känehunamoku, æo ia ka æÄæaiæenuheakäne; he manu hoæopäpä. Ua hoæäæo e mälama i këia moæolelo ma ke mele a lilo i ala e kamaæäina ai nä keiki i ka hana a Keakaokü ma Känehunamoku. æO ke mele hope, he mele pili iä Kona, Hawaiæi. Ma këia mele, ua mälama æia kekahi mau æölelo kaulana no Kona. Hiki ke lohe i këia mau mele (a me nä mele e haku æia ana i këia hope aku) ma Youtube, ma ke känela Poi Beaul. E aho käkou e haku i nä mele keiki i mea e mälama ai i ka æike o ko käkou æäina nei.

æOæopu æOæopu

æOæopu æoæopu,

I hea lä æoe,

I ka muliwai, i kahawai

Ma ka mäwae pöhaku e moe

Hopu ka æoæopu

æAuhea lä æoe

Mai æauheæe

æOno au iä æoe, æai æia me ka poi

æOæopu æoæopu

Hopu ka æoæopu

Mäæona koæu æöpü i ka æoæopu

Kuæu Wahi æIwa

Kïkaha ka æiwa æau i ke kai

I ka makani nä æëheu e hohola ai

E kuæu wahi æiwa, e hoæi mai

Hoæi i ka hiamoe i këia lullaby

E nanea me Niolopua ë

I ke ao lipolipo me nä æöhua ´

Heahea mai ke kupuna wahine

E mehana i kuæu poli nei

Känehunamoku

I ka Hikina kahi moku lewa ë

æO Känehunamoku huna i ka pewa ë

Kau ka peæa o ka waæa haulani nei

Ma ka lani æo Kauæöpae, a pae ka lani ë

Käpili i nä manu nanenane

E makaæala i ka æÄæaiæenuheakäne

Ka Maka o ka æÖpua

Laæi ke kai i ka maka o ka æöpua,

Pua ka makani, heleleæi ka ua,

E hele käua me ka æöhua,

æOhuæohu i ka lei o ke kini akua.

Eö Kona i ke kai mäæokiæoki,

Eö mai e Kona poæokuæi.

E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> kwong@hawaii.edu

>> rsolis@hawaii.edu

a i ‘ole ia, ma ke kelepona:

>> 808-956-2627 (Laiana)

>> 808-956-2627 (Kekeha)

This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.