E kū ka lau lama!
Synopsis: It is time to celebrate! Kauanoe Kamanā has successfully defended her dissertation at UH-Hilo as three other Hawaiians are poised to defend their dissertations at Mānoa.
Aloha e nā makamaka o ka ‘ōlelo kanaka.
Hūlō! Hūlō!
E kū ka lau lama!
‘Akahi nō a ku’i mai ka lono ho’ohau’oli no ka ho’okō ‘ana a Kauanoe Kamanā i nā koina a pau e pono ai kona ho’ohanohano ‘ia ma ka pāpahi ‘ia mai i ke kekelē lae’ula ma ke Kulanui o Hawai’i i Hilo. I ka Pō’akolu nei. Kūpale akula ‘o Kauanoe i kāna pepa nui nona ke po’o inoa: “Mo’oki’ina ho’oponopono: Ke ō o ka ‘ike ku’una Hawai’i ma ke kula ‘o Nāwahīkalani’ōpu’u.”
Eia ho’i mākou, nā luna o Kauakūkalahale, ke hā’awi aku nei i ko mākou aloha a me ka mahalo nui i ko ia ala ho’omanawanui i ka ho’okō ‘ana i ia mau ha’awina a puka mai ai ho’i i ke ao mālamalama.
He kekelē kēia ua pili nō i ka ho’ōla ‘ana i nā ‘ōlelo a me nā loina o nā po’e ‘ōiwi o ke ao nei a puni.
He mea nui ko’ikoi ka noi’i ‘ana i nā ‘ike a me nā mea huna no’eau o ia māhele me ka ho’opuka ‘ia aku i mua o ke ākea.
Pēlā nō e ola ai nā ‘ōlelo a me nā loina o ka po’e ‘ōiwi a pōmaika’i ai ho’i kākou a pau.
He au hou kēia no ka ho’ona’auao ‘ia ‘ana o ka po’e Hawai’i a ke ‘ike ‘ia nei ka waiwai o ke ki’i ‘ana i nā kekelē ki’eki’e ma nā kulanui.
Eia ke māhuahua nei ka nui o ka po’e Hawai’i nāna e kūlia i ia nu’u ‘o ke kūlana kauka hua palapala. Eia nō ho’i ma ke Kulanui o Hawai’i i Mānoa he mau moho hou aku nāna e ho’omākaukau nei, me ke ku’upau lua i ka ikaika no’ono’o, no ke kūpale i kā lākou mau pepa nui.
A iā ‘oukou nō e heluhelu nei i kēia kolamu (i ka Pō’aono), ua mālama ‘ē ‘ia ke kūpale ‘ana (ma ka Pō’alima nei) a ua maopopo ka hopena o ‘elua o ia mau kūpale ‘ana. A i loko o ‘elua pule ma kēia hope aku nei, e kūpale ana ke kolu o ia ‘āuna.
‘O Kekeha Solis kekahi o ua po’e moho nei a ‘o ka inoa o kāna pepa, penei:
“Ma ka waha wali
(A ke kino lahilahi.
Ma ke kino lahilahi)
A ka waha wali.”
He pepa nui kēia e pili ana i ka ho’ōla ‘ana i nā ‘ōlelo no’eau a puka hou aku ma ka waha e like me ma mua.
‘O Keawe Lopes kekahi moho a ua hō’ili’ili ‘o ia i nā mele he nui a lehulehu a me kahi ‘ike e pili ana i ua mau mele lā. Ua kapa ‘ia kāna pepa: “Ka waihona a ke aloha: An interactive resource center for the promotion, preservation and perpetuation of mele.”
A ‘o ke kolu o ia ‘āuna, ‘o ia nō ‘o Ipo Wong. Ua kākau ‘o ia e pili ana i ka ho’oili ‘ana i ka ‘ike o ka po’e Ni’ihau mai kekahi hanauna a i kekahi, a ua kapa ‘ia ka inoa o kāna pepa: “Ke ao ana mai i ka ike o na kupuna i loko o ka nohona Niihau.”
Mahalo a nui iā ‘oukou a pau no ka ho’omanawani ‘ana i ka ho’okō koina, ka paio ‘ana no ka pono o ka po’e Hawai’i, a me ka lilo ‘ana i kumu ho’ohālike no kākou a pau e ho’omāhu’i ai.
E mau aku ka māhuahua ‘ana o ka po’e Hawai’i e ‘imi nei i kekelē lae’ula.
‘O ia ka mea e kū hou ai ka lāhui i ka moku.
E ho’ouna ‘ia mai nā leka iā māua, ‘o ia ho’i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» kwong@hawaii.edu
» rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
This column is coordinated by the Hawaiian Language Department at the University of Hawai’i at Mānoa, supported by the Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.