Honolulu Star-Advertiser

Thursday, April 25, 2024 80° Today's Paper


EditorialKauakukalahale

Ka piha makahiki mua o ka Hōkū Ho’olaha

Synopsis: This week we mark the first anniversary of the Honolulu Star-Advertiser and are grateful for its continued support of the Hawaiian language column Kauakūkalahale.

Aloha hou mai nō kākou e nā hoa pa’a heluhelu o nēia wahi kolamu ‘ōlelo Hawai’i e puka ana i kēlā me kēia pule no nā makahiki e holo aku nei i ka ‘eiwa. I kēia pule nei ho’i i ho’omana’o ‘ia ai ka piha ‘ana o ho’okahi makahiki o ka nūpepa puka lā hou e kapa ‘ia nei ma ka ‘ōlelo haole ‘o ka Honolulu StarAdvertiser, kahi ho’i i ho’ohui ‘ia ai nā nūpepa puka lā kahiko ‘o ka Honolulu Advertiser a me ka Honolulu Star Bulletin (ka Hōkū Buletina). ‘O ua Hōkū Buletina nei ho’i ka home o Kauakūkalahale mai ka makahiki 2002 a hiki loa mai nō i kēlā makahiki aku nei, i ka wā i hānau ai ‘o kēia nūpepa hou a’u e kapa nei ‘o ka Hōkū Ho’olaha.

A he mea kūpono ko māua (‘o Kekeha Solis kekahi luna ho’oponopono) hā’awi ‘ana aku i ko māua mahalo piha i kahi luna ho’oponopono ‘o Frank Bridgewater no kona ho’oka’awale ‘ana i kauwahi ‘īniha i kēlā makahiki mua no ke kākau ‘ana i nā mana’o like ‘ole ma loko o ka ‘ōlelo kupa o ka ‘āina, ‘o ka ‘ōlelo Hawai’i ho’i. A ua kūpa’a nō ho’i ‘o ia, i loko o kēlā mau makahiki he ‘eiwa i hala, ma ka mālama ‘ana i kēlā ‘aelike mua, kahi i ho’omalu ‘ia ai ua mau ‘īniha nei no ka ‘ōlelo Hawai’i wale nō. Eia ho’i, ‘a’ole wale nō ia kūpa’a ‘ana he wai ‘au’au. Nui nā leo e nonoi ana a koikoi ana ho’i i ka unuhi ‘ia o ka mana’o haole mai loko mai o ia mau kolamu. ‘O kona kūpa’a wale aku nō na’e ia, a ma waho aku o kekahi ‘ōlelo hō’ulu’ulu pōkole ma ka ‘ōlelo haole, he ‘ōlelo Hawai’i wale nō kai ho’opuka ‘ia.

A ke ho’ouna pū aku nei māua i ko māua mahalo nui i nā luna ‘ē a’e o ka nūpepa nāna i kōkua i ka ho’opuka ‘ana i kēia wahi kolamu i kēlā pule kēia pule o ia mau makahiki he nui. ‘A’ohe mea ma waena o lākou i pa’a iā ia ka ‘ōlelo Hawai’i, a no laila, he nui ko lākou hilina’i mai e ho’opuka wale aku nō māua ma nā ‘ōlelo kūpono me ka hō’alo ho’i i nā ‘ano ‘ōlelo kohu ‘ole. Mahalo a nui iā ‘oukou a pau no ka ‘auamo ‘ana i kēia hana me ka ho’oikaika pū nō ho’i i ka ho’ōla ‘ana i ka ‘ōlelo Hawai’i.

I loko o kēia mau lā a kākou e ‘ike nei, ke kupu nei nā ‘ano ‘enehana ho’olaha like ‘ole he nui, ‘o ke kamepiula ‘oe, ‘o ka iPad ‘oe, ‘o ka iPhone ho’i, a lilo kēia mau ‘enehana i wahi e heluhelu ai i ka nūhou. Ke hopohopo nei kekahi po’e o ‘ike ‘ia auane’i ka pau ‘ana o ia mea he nūpepa ma ke ‘ano he ala e laha ai nā mana’o like ‘ole i mua o ke ākea. E ho’omaopopo na’e kākou i ke kupu ‘ana mai o ka lēkiō a me ke kīwī a lilo lāua i wahi e ho’olaha ‘ia ai ka nūhou. Ua mana’o ‘ia ē ‘o ia ka pau ‘ana o ia mea he nūpepa. ‘A’ole na’e pēlā. Ua ola ia mea he nūpepa a ‘o ia ola ‘ana nō ma kēia hope aku a hiki i ka pau ‘ana o kākou ka po’e puni heluhelu. E ola ka Hōkū Ho’olaha, ka mō’ī o nā nūpepa.

E ho’ouna ‘ia mai nā leka iā māua, ‘o ia ho’i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:
» kwong@hawaii.edu
» rsolis@hawaii.edu
a i ‘ole ia, ma ke kelepona:
» 956-2627 (Laiana)
» 956-2624 (Kekeha)
This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai’i at Mānoa, supported by the Initiative for Achieving Native Hawaiian Academic Excellence.

 

Comments are closed.