Synopsis: The president has consistently pandered to his religious supporters by making questionable claims that are demonstrably false, clearly violating the Ninth Commandment.

Aloha kä hoæi kä käkou poæe keiki e hoæi aku nei i ke kula. He hana ia na ke ake kälä a puni pöæaiawaiai paha. A i mea hoæi e mau ai ke kaæapuni æana o ia waiwai, ke manaæo nei kekahi poæe e möhai aku iä läkou keiki, æo ia nö æoe æo ke kauä. I ka pule nei i hala, ua hoæi aku nei kauwahi keiki i ke kula a ua æikea ka hopena. Ua loaæa kekahi o ia mau pua i ka maæi ahulau. Ua koi æia ko läkou hoæi æana e ka pelekikena.

I loko nö o ka æölelo aæo a nä laeæula läæau lapaæau o ka honua a puni, he maæi nö a höæea mai ke pihakuæi nä kula i nä haumäna, eia kä hoæi kahi pelekikena waha wale ke piæikoi mai nei he æike kona no ke æano ikaika o nä keiki e küpalehia ai i ia maæi! Pëlä nö ke æano o käna æölelo, me he mea lä, ua pau ka æike iä ia, æaæohe nö a he æölelo pale e kähuli ai. æO ia ihola nö ke kumu i puka ai ka hua “wahaheæe” i loko o ke poæo o luna aæe nei. æO ka æoiaæiæo, he poupou noho niæo ke æano, a no laila, he waha wale ia no ka poke heæe!

Inä nö ua like a like ka æikena o nä känaka a pau, æaæole nö e nele ka æike æia o ke æano hakuæepa o ia ala. Eia naæe, he nui ka poæe e puni wale nei, a æo ia nö ke kumu e kapa æia nei läkou, æo kona poæe hoa pili ia. E aho paha ke kapa æana iä läkou i ka hoa puni, no ka mea, pehea lä ka uhalehe o kahi uhalalë, æo ia puni aku nö o ia mau hoa! æO kahi mea ia e maloka ai ka manaæo o ka poæe menemene keiki. Mai nö a puni!

Nui hewahewa nä æölelo waha wale a ka pelekikena. He mea hoæohaæohaæo ke kumu e hoæopuka æia nei. He hilinaæi nö paha i käna o ka æölelo æana a hoæohuoi i kä haæi? He hoæonalonalo paha i nä manaæo æoiaæiæo? He uhu pakelo nö paha ka hoa like, æaæole e loaæa mai? Pehea lä? Eia ke häpai æia nei e ka poæe kükala nühou nä manaæo hoæohuoi no ko ia ala æano hehena. He hehena paha, æaæole paha, noæu iho, æaæohe ona nänä i ka pono o kona mau hoa kanaka. He mea æole läkou!

I ka pule nei, ua höæike mai æo ia i kona æano maoli. I mea e höæino ai iä Joe Biden, kona hoa paio ma ka holo päloka æana (no ke külana pelekikena o æAmelika Hui Pü æIa), pepelo nö æo ia nei ma ka hoæohalahala iä Biden no ka hoæokae æana i ke Akua hoæokahi o ka poæe Kalikiano. Eia naæe ka mea æäpiki. Ua kaulana æo Biden i ka paæa haipule ma lalo o ke æano Kakolika. æEhia mea aloha o kahi waha wale i ka æike æole i käna mea i æike æole ai! æO kona æano hoæi, he hainä a lohe mai ke aæo!

æO ka mea minamina, æaæohe wahi häpai laho näna e höæike aku i ko ia ala æano hemahema. A æo käna poæe e häæiliæili mau ai, æo nä kemokalaka hoæi, me he mea lä, æaæohe ona nänä i kä läkou mau mea hoæohalahala e häpai mau ai ma ke kükala nühou. He kaukaæi wale nö naæe i kona poæe käkoæo. æEä, he poæe æili keæokeæo ka hapanui a he poæe paæa Paipala nö. æO ia nö ka mea ‘äpiki, no ka mea, æaæohe wahi makaæu o kahi waha wale i ke Akua.

æO kona æano uluähewa, æaæohe ona æike i kona wahi hemahema. He hoæoili aku ia hemahema iä haæi. Pëlä e ahuwale ai kona mea makaæu, a ma laila hoæi käna mea ponoæï e hilahila ai. Paæa nö iä ia kona wahi hilahila. æAæohe wahi hilahila a koe aku!

E ho‘ouna ‘ia mai na ä leka iä mäua, ‘o ia ho‘i ‘o Laiana Wong a me Kekeha Solis ma ka pahu leka uila ma lalo nei:

>> kwong@hawaii.edu

>> rsolis@hawaii.edu

a i ‘ole ia, ma ke kelepona:

>> 956-2627 (Laiana)

>> 956-2627 (Kekeha)

This column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawai‘i at Mänoa.